To, w jaki sposób hodowane są indyki i kurczaki na fermach, reguluje szereg europejskich i krajowych przepisów. Służą one temu, by z jednej strony zapewnić bezpieczeństwo konsumentom i środowisku, z drugiej zaś, zabezpieczyć dobrostan zwierząt gospodarskich. Czego dotyczą te regulacje i jak wyglądają w Polsce warunki hodowli drobiu, który trafia na nasze talerze?
Polska jest liderem produkcji drobiu w Unii Europejskiej. Obok Polski, czołowi producenci w UE to Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania oraz Wielka Brytania (link do raportu). Mimo to, części rodzimych konsumentów zdarza się obawiać o bezpieczeństwo mięsa drobiowego, które trafia na ich talerze. Obawy te dotyczą przede wszystkim nadmiernego stosowania antybiotyków przez hodowców, jak i warunków, w których hodowane są ptaki.
Warto zaznaczyć, że zarówno podawanie hodowanym ptakom antybiotyków, jak i warunki hodowli drobiu są objęte szczegółowymi, rygorystycznymi regulacjami wynikającymi zarówno z europejskiego, jak i krajowego prawa. Przypadki, w których wykrywane są nieprawidłowości to natomiast sytuacje incydentalne. Zarówno gospodarstwa, jak i wytwarzany przez nie drób podlegają bowiem ścisłej kontroli, a wszelkie wykryte nieprawidłowości wiążą się z dotkliwymi karami.
Nieuzasadnione stosowanie antybiotyków w chowie drobiu jest kategoryczne zakazane. Odbywa się to zgodnie z prawem jedynie w sytuacji, gdy ptaki chorują, a podanie antybiotyków jest formą leczenia. Środki farmakologiczne są wtedy podawane pod czujnym okiem lekarza weterynarii w odpowiednich ilościach i przez określony czas. Natomiast zanim trafią one do uboju, musi minąć ściśle określony czas, w trakcie którego z organizmu każdego ptaka usuwane są pozostałości leków (to tzw. okres karencji).
Jak jest hodowany drób? W jakich warunkach przebywają kurczaki i indyki hodowane na dużych fermach? Odpowiadamy.
Warunki hodowli drobiu wynikają z przepisów prawa
W Unii Europejskiej przywiązuje się ogromną uwagę zarówno do bezpieczeństwa wytwarzanej żywności, jak również do dobrostanu hodowanych zwierząt. Właściciel musi chronić zwierzęta przed głodem i pragnieniem, dyskomfortem, bólem, urazami, chorobami, a także hodować je tak, by żyły bez stresu i strachu. Jednocześnie, hodowca w trakcie swojej działalności, zobligowany jest do prowadzenia odpowiedniej dokumentacji (np. o leczeniu zwierząt) na potrzeby kontroli.
Rygorystyczne przestrzeganie przepisów jest istotne nie tylko dlatego, aby uniknąć kary. Jest także konieczne, aby móc uzyskać unijne dotacje na prowadzenie i rozwój przedsiębiorstwa, na czym zależy przecież każdemu właścicielowi firmy.
Warunki hodowli drobiu – jakich zasad musi przestrzegać hodowca?
Prawo ściśle i szczegółowo reguluje kwestie hodowli zwierząt. Zasady te odnoszą się zarówno do hodowcy i osób doglądających zwierząt, jak i samego sposobu hodowli (pomieszczeń, w których przebywają zwierzęta i panujących w nich warunków, kwestii związanych z karmieniem zwierząt czy też ich leczeniem). Hodowle muszą również spełniać normy prawne w zakresie ochrony środowiska. Czego konkretnie dotyczą regulacje, których muszą przestrzegać właściciele hodowli?
Hodowca drobiu musi doglądać samodzielnie hodowanych przez siebie ptaków lub zapewnić im opiekę specjalnie wykwalifikowanych osób, które są absolwentami określonych szkół lub ukończyły specjalne kursy, które przygotowały je do pracy. Hodowca musi codziennie doglądać drobiu, zwracając baczną uwagę zarówno na dobrostan samych ptaków, jak i warunki panujące w pomieszczeniach, w których one przebywają.
Planując założenie fermy, trzeba uwzględnić przy projekcie szereg wymagań. Należą do nich zasady regulujące m.in.: sposób odprowadzania z terenu fermy wód opadowych, a także odprowadzania wody służącej do czyszczenia pomieszczeń dla ptaków do specjalnych zbiorników, obsadzenia terenu wokół budynków hodowlanych roślinnością, która będzie służyła za izolację od hałasu (pracujące na zewnątrz ferm wentylatory wydają niekiedy głośny dźwięk), jak i pochłaniała gazy, a także pełniła funkcję izolacji od czynników zewnętrznych, takich jak silny wiatr czy zimno.
Choć niektórzy obawiają się, że hodowlane kurczaki i indyki przebywają w niekorzystnych dla siebie warunkach, w rzeczywistości warunki panujące w ich pomieszczeniach są bardzo szczegółowo regulowane przepisami.
Pomieszczenia przygotowane dla ptaków muszą być odpowiednio zaadaptowane, by zapewnić zwierzętom więcej wygody, a hodowli bezpieczeństwo. Regulacji podlega przede wszystkim obsada, czyli liczba kur lub indyków na metr kwadratowy pomieszczenia. Odpowiednie zagęszczenie ptaków ma wpływ na ich dobrostan – gdy jest ich zbyt dużo, łatwo się stresują, co niekorzystnie wpływa na ich kondycję i rozwój.
W pomieszczeniach hodowlanych muszą także panować optymalne warunki mikroklimatyczne. Jeśli hodowca stosuje oświetlenie sztuczne, musi ono być możliwie zbliżone do naturalnego – w tym naśladować naturalne oświetlenie (ściemniać się podczas zmierzchu i gasnąć w nocy). W przypadku oświetlenia naturalnego regulacje określają m.in. liczbę okien, która powinna się znaleźć w budynku. Oświetlenie fermy istotnie wpływa na rozwój ptaków, a także ich dobrostan psychofizyczny. W pomieszczeniach powinna także panować odpowiednia temperatura (wyższa dla pisklaków i młodych ptaków) oraz wilgotność powietrza. Jest to kluczowa kwestia, ponieważ drób – zarówno indyki, jak i kurczaki – jest bardzo wrażliwy na nieodpowiednią temperaturę i wilgotność powietrza. Nieprawidłowe wyregulowanie tych parametrów łatwo prowadzi do chorób, a w efekcie do utraty części ptaków. W pomieszczeniu powinna być również zapewniona odpowiednia wentylacja.
Odpowiednim regulacjom podlegają także karmienie i leczenie ptaków. Jak już wspomnieliśmy, antybiotyki można podawać im jedynie w ściśle określonych przypadkach, zaś podawanie niektórych substancji (jak antybiotykowe stymulatory wzrostu czy hormony) jest zakazane. Indyki i kurczaki muszą mieć również dostęp do wysokiej jakości świeżej wody pitnej. Pasze zaś są dobrane tak, by dostarczać ptakom składniki odżywcze w optymalnym stopniu. Warto zaznaczyć, że są one również chronione przed wszelkimi możliwymi zanieczyszczeniami, a więc dieta zwierząt hodowlanych jest łatwiejsza do kontrolowania.
Odpowiednie warunki, które panują na fermie, chronią ptaki nie tylko przed chorobami czy urazami, ale umożliwiają im także właściwy wzrost i rozwój. Są one hodowane przede wszystkim tak, by zwierzęta odczuwały minimalny stres. To istotne również dlatego, że hodowane na fermach mięsnych kurczaki i indyki to zwykle specjalne szybkorosnące rasy (dodajmy, że nie powstały one „w laboratorium”, a są efektem odpowiedniego krzyżowania osobników o pożądanych cechach). Rasy te do właściwego wzrostu wymagają optymalnych warunków, a zatem właścicielowi fermy zależy na tym, by ptaki czuły się lepiej.
Zalety hodowli drobiu na fermach wielkotowarowych
Skoro wiemy już, jak wyglądają warunki hodowli drobiu, sprawdźmy, jakie korzyści niesie ze sobą taki sposób ich chowu dla konsumenta. Są to między innymi:
- Zwierzęta przebywające na fermach żyją w bezpiecznych warunkach. Dach i mury oraz szereg zabezpieczeń ochraniają je zarówno przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych, jak i wszelkimi innymi zagrożeniami, w tym np. drapieżnikami. Hodowca dba, aby nie chorowały i nie odczuwały nadmiernego stresu.
- Ptaki karmione są odpowiednią, bezpieczną karmą. Dzięki temu wiemy, że kurczak czy indyk nie zjadł niczego, co mogło zawierać szkodliwe substancje.
- Ptaki hodowane na fermach objęte są ścisłą opieką weterynaryjną, co poświadczają kontrole prowadzone przez inspektorów. To sprawia, że mamy pewność, iż nie chorowały, a jeśli chorowały, udzielono im specjalistycznej pomocy.
- Na fermach wielkotowarowych ptaki monitorowane są także pod kątem wystąpienia m.in. bakterii Salmonella. Zanim trafi do dalszych gałęzi przemysłu, mięso badane jest pod kątem bezpieczeństwa dla konsumentów (głównie na obecność niektórych bakterii). Dzięki temu mamy pewność, że drób, który kupujemy (zwłaszcza pakowany, który posiada odpowiednie oznaczenia, w tym informacje na temat producenta) jest w pełni bezpieczny.
CS: Požadavky na chov drůbeže – jak a proč probíhá chov drůbeže na farmách?
DE: Anforderungen für die Geflügelzucht: Wie und warum wird das Geflügel in Geflügelfarmen gezüchtet?
