Aluminium to metal łatwo wchodzący w reakcje chemiczne. Przy czyszczeniu powierzchni aluminiowych należy więc zachować ostrożność, unikając nieprzystosowanych do tego środków. Niewłaściwe czyszczenie aluminium jest także zagrożeniem zdrowotnym (organizm ludzki łatwo wchłania glin).
Czym wyczyścić aluminium?
Duża wytrzymałość, lekkość, odporność na korozję i łatwość formowania aluminium sprawiają, że należy ono do najczęściej stosowanych metali: szerzej używane w przemyśle i w zastosowaniach domowych jest tylko żelazo. Wadą aluminium jest jednak mała odporność na działanie środków chemicznych, tak o odczynie silnie zasadowym, jak i silnie kwaśnym. Czyszczenie aluminium z nalotów, pozostałości farby i innych zabrudzeń jest więc stosunkowo trudne. W przypadku elementów technicznych dobrym rozwiązaniem jest np. roztwór 5% kwasu cytrynowego i 50% amoniaku. Pozwala on na zachowanie połysku powierzchni metalowej. Dobrze sprawdza się także czyszczenie mechaniczne, np. myjkami parowymi. Jeśli nie zależy nam na zachowaniu połysku, a elementy metalowe nie znajdują się w bezpośrednim kontakcie z ciałem, można stosować silniejsze środki chemiczne, w tym nawet środki do trawienia stali.
W zastosowaniach pozatechnicznych lepiej oprzeć się na środkach domowych. Szczególną ostrożność zachować należy też przy czyszczeniu aluminiowych instalacji wodnych.
Jak czyścić aluminium sposobami domowymi?
Delikatność powierzchni aluminiowych sprawia, że warto stosować do ich czyszczenia wypróbowane sposoby domowe. Dotyczy to tak aluminiowych naczyń i sztućców, jak i aluminiowych elementów wystroju wnętrz oraz mebli. W przypadku zastawy stołowej i garnków nie jest jednak zalecane czyszczenie aluminium kwasem, w tym nawet czyszczenie aluminium kwaskiem cytrynowym. Prowadzi ono do wytrącania się szkodliwych dla zdrowia jonów glinu – ten toksyczny dla człowieka pierwiastek wywołuje demencję, chorobę Alzheimera i inne schorzenia układu nerwowego. Zwyczajne płyny do mycia naczyń nie są szkodliwe dla aluminium, nie usuwają jednak przebarwień.
Bezpieczniejsze jest czyszczenie aluminium sodą lub roztworem wody utlenionej, który pozwala na pozbycie się nalotów. Także sody należy jednak używać ostrożnie: długotrwała ekspozycja aluminiowych sztućców i garnków na działanie sody może powodować powstawanie przebarwień.
Inne niż stosowane w kuchni przedmioty metalowe można być octem i kwaskiem cytrynowym. Szczególnie dobrze sprawdza się pokrycie czyszczonego przedmiotu pastą z mąki, soli i octu. Ma ona delikatne właściwości ścierne, można jednak stosować ją do elementów mebli i wystroju wnętrz bez ryzyka uszkodzenia czyszczonego przedmiotu.
Do najczęściej stosowanych w naszych kuchniach przedmiotów wykonanych z aluminium należą kawiarki. Ich nieprawidłowe czyszczenie skutkuje obniżeniem jakości naparu – powstanie przebarwień i nalotów w kawiarce (mokce) sprawia, że urządzenie nie nadaje się już do użytku. Zaleca się więc czyszczenie kawiarek wyłącznie delikatną szczotką i ciepłą wodą. Nie można ani myć ich w zmywarkach, ani stosować żadnych (nawet domowych) środków.
Czyszczenie aluminium z farby i lakieru
Elementy aluminiowe stosuje się często w maszynach i urządzeniach technicznych. W przypadku wielu z nich zależy nam na wyglądzie urządzenia – należą do nich np. samochody i motocykle. Czyszczenie aluminium w motocyklu lub samochodzie jest zbliżone do oczyszczania innych rodzajów powierzchni lakierniczych, należy jednak stosować specjalne, dedykowane do czyszczenia aluminium środki. Chropowate powierzchnie aluminiowe oczyszcza się z pozostałości farb i lakierów poprzez piaskowanie i sodowanie. W przypadku osadów sprawdzą się natomiast przemysłowe myjki ultradźwiękowe, które stosować można nawet w miejscach trudno dostępnych. Niewielkie zabrudzenia usunąć można zwykłymi myjkami parowymi.
Czyszczenie aluminiowych elementów hydraulicznych
Szczególnie ostrożnie należy postępować w przypadku czyszczenia aluminiowych elementów hydraulicznych, takich jak rury aluminiowe. Trzeba przy tym zrezygnować z wielu popularnych środków chemicznych. Czyszczenie aluminium Kretem prowadzi do poważnych uszkodzeń instalacji hydraulicznej – zawarty w Krecie wodorotlenek sodu rozpuszcza aluminium. Do czyszczenia aluminiowych instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych stosujemy więc detergenty o o pH 6-8. Nie mogą one przy tym zawierać chloru. Sprawdzają się także popularne rozpuszczalniki wodne do użytku ogólnego, np. aceton i benzen. Ze względu na wrażliwość chemiczną rur aluminiowych każdy stosowany środek warto skonsultować z hydraulikiem.
